Kripto dünyasının ilk zamanlarında bilinen iki tür kazanç sistemi vardı ve bunlar da bir kripto varlığa yatırım yapmak veya kripto madenciliğiydi. Ancak günümüz itibariyle Staking işlemi birçok kullanıcıya yeni bir kazanç sistemi vaat etmeyi başardı.
Bu yazımızda stake etmek ne demek, staking nasıl yapılır gibi kripto dünyasında Staking ile ilgili tüm ayrıntıları vermeye çalışacağız.
Staking Nedir?
Staking, bir kripto varlığın blok zincir operasyonlarını destekleyerek kazanç sağlama sistemidir.
Staking terimi İngilizce Stake kelimesinden gelmektedir. Stake ne demek diye sorulacak olursa da Stake İngilizce’de sözlük karşılığı olarak Bahis, Destek, Çıkar gibi anlamlara çıkmaktadır.
Aslında staking işlemi hemen herkesin bildiği kripto para madenciliğine benzer bir sistemdir ancak çalışma mantığı farklıdır.
Kripto madenciliğinde bilindiği üzere güçlü işlemciler ve enerji kaynakları söz konusudur. Proof of Work adı verilen protokole dayalı olan kripto madenciliğinde blok zincir hesaplamalarına güçlü sistemler ile destek olarak operasyonlar desteklenir ve karşılığında kazanç sağlanır.
Staking de bir nevi kripto madenciliğidir ancak bu sistem Proof of Stake protokolüne göre çalışır. Daha açık bir şekilde anlatmak gerekirse de staking yapabilmek için güçlü işlemcilere ve enerji kaynaklarına ihtiyacınız yoktur ve sahip olunan kripto varlıklar ile kazanç sağlanır.
Staking de sahip olunan kripto varlıkların yeterli sürede kiralanması veya geçici olarak kullanımına izin verilmesi ile vaat edilen kazançlar sağlanır.
Staking Nasıl Yapılır?
Staking yapabilmek için ilk karşılanması gereken koşul, staking yapılacak olan kripto varlığa belli bir miktarda sahip olmaktır.
Eğer staking yapılacak kripto varlığın yeterli miktarda sahibi olma koşulu sağlanıyorsa bundan sonraki adım staking yapılacak olan platformu belirlemektir.
Platform belirlendikten sonra sahip olunan kripto varlığın staking işlemlerinde kullanılmasına izin vererek yani sahip olunan varlıklar kiralanarak veya bir süreliğine kullanımına izin verilerek kazanç sağlamaya başlanır.
Daha özet ve basit bir şekilde stake nasıl yapılır, stake nasıl edilir sorularının cevaplarını merak eden kişiler için staking şu şekilde yapılır:
- Stake edilen coinler ve tokenlar araştırılarak uygun olanlar seçilir.
- Staking yapabilmek için sahip olunması gereken minimum miktara göre istenilen miktarda alım yapılır.
- Staking yapılacak platform belirlenir.
- Staking için sahip olunan varlıklar bir cüzdana kilitlenerek veya bir stake havuzunda yer alarak kiralanır.
- Staking süresi kadar kazanç sağlamaya başlanır.
Staking işlemlerinde sahip olunan varlığın minimum cüzdanda kilitlenme veya diğer tabiri ile kiralanma süresi vardır. Bu süreler dolduktan sonra kazanç sağlanacağından vaktinden önce stake iptali yapılırsa yani staking işleminden çıkılırsa kazanç sağlanmayacağı gibi sahip olunan varlıktan da bir miktarını kaybetme riski olacaktır.
Staking Nerede Yapılır?
Staking yapmak isteyen yatırımcılar veya kullanıcılar için birçok alternatif bulunmaktadır. Çünkü staking işlemi birçok platform tarafından desteklenmektedir.
Eğer staking yapmak isteniyorsa şu platformlardan staking işlemi yapılabilir:
- Stake hizmeti veren kripto borsalar
- Stake hizmeti veren DeFi platformları
- Stake işlemlerine özel kripto hizmet platformları
- Stake imkânı sağlayan soğuk cüzdanlar
Örneğin dünyanın en çok kullanılan kripto borsalarından biri olan Binance’da, Binance Staking adıyla birçok kripto varlık için staking şansı bulunmaktadır. Aynı şekilde Gate.io borsası da staking hizmeti vermektedir.
Staking ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Staking işlemleri ile ilgili internette sıkça sorulan birçok soru ve merak edilen birçok konu bulunmaktadır. Bu bölümü stake ve staking ile ilgili en çok sorulan sorulara özel olarak oluşturduk ve sizler için sürekli olarak güncelleyeceğiz.
Stake Nedir veya Ne Demek?
Stake, kelime anlamı olarak İngilizce bahis, destek, çıkar gibi anlamlara sahiptir ancak kripto dünyasında stake demek Proof of Stake protokolüne sahip olan kripto paralar ve tokenlar üzerinden bir nevi kiralama usulü ile kazanç sağlama sistemidir.
Stake Etmek Nedir?
Stake etmek, sahip olunan kripto varlıkların kiralanarak veya bir cüzdana belli bir süre kilitlenerek o kripto varlığın blok zincir operasyonları desteklemek ve bu destek karşılığında kazanç sağlamaktır. Stake yapmak ne demek sorusunun cevabı da aynıdır ve tüm bu işlemler kısaca staking olarak adlandırılır.
Proof of Stake Nasıl Yapılır?
Proof of Stake yapılmaz çünkü kısaltması PoS olan Proof of Stake, bir protokoldür. Bu protokol sayesinde staking yapılır ve karşılığında kazanç sağlanır.
Stake Yapmak (Stake Etmek) Mantıklı Mı?
Eğer stake edilen coinlere veya tokenlara sahiplik durumu varsa staking elbette mantıklıdır. Çünkü staking ile hem kazanç sağlanırken hem de şunu bilmek gerekir ki; staking şansı bulunan kripto varlıkların değerinin düşmesi nispeten daha zordur ve fiyatının yükselme ihtimali daha yüksektir.
Stake Pool Nedir?
Stake Pool, staking işlemi yapılan havuzlara verilen isimdir ve Stake Havuzu olarak da isimlendirilebilir. Stake Pool veya Türkçesi ile Stake Havuz adı verilen platformlar, stake yapmak isteyen kullanıcılardan oluşur ve her kullanıcı kendi payına düşen kazancı sağlar.
StakeHolder Ne Demek?
SteakHolder, pay sahibi veya hisse sahibi anlamına gelmektedir. Staking işlemlerinde sahip olduğu varlıkları stake etmek veya yapmak isteyen ve bunu sağlayan herkes StakeHolder olarak isimlendirilmektedir.
StakeHolder Nedir?
SteakHolder, pay sahibi veya hisse sahibi anlamına gelmektedir. Staking işlemlerinde sahip olduğu varlıkları stake etmek veya yapmak isteyen ve bunu sağlayan herkes StakeHolder olarak isimlendirilmektedir.
Stake Faiz Mi ve Stake Yapmak/Etmek Haram Mı?
Bu tür soruların en doğru ve sağlıklı cevabını Diyanet İşleri Başkanlığı verecektir ancak mantık kurulacak olursa bir iş makinesi sahibi bu makineyi belli bir ücret karşılığı kiralıyorsa bir kripto varlık sahibi de sahip olduğu miktarı çalışma yapılması koşuluyla belli bir ücret karşılığı kiralamakta ve staking işlemine açmaktadır. Dolayısıyla Stake faiz mi sorusunun cevabı muhtemelen hayır olacaktır ve stake yapmak haram olarak değerlendirilmeyecektir. Stake caiz mi ya da Stake günah mı sorusunun cevabı bizim değil Diyanet İşleri Başkanlığı’nın verebileceği bir cevaptır.
Stake Ne Kadar Kazandırır?
Stake edilen kripto varlığa ve stake süresine bağlı olarak her bir kripto varlık için ayrı miktarda veya oranda kazanç söz konusudur. Bu nedenle de staking ile ne kadar kazanılacağını bilmek için ilgili kripto varlık tespit edildikten sonra stake hesaplama yapılması gerekir.
Stake Nasıl İptal Edilir veya Bozulur?
Staking işlemine başlamadan önce hem stake hesaplaması yaparak stake süresinin ne kadar olacağını ve ne kadar kazanç sağlanacağını öğrenebilirsiniz hem de staking işlemini iptal ettiğiniz veya bozduğunuz taktirde ne kadarlık bir kayıp yaşayacağınız belirtilir. Tek yapmanız gereken eğer bu kayba razıysanız stake iptal etme talebinde bulunmaktır.
Stake Yapan Borsalar Hangileridir?
Birçok kripto borsa staking hizmeti vermektedir ancak seçim yapmakta zorlanacak olursanız iki tavsiyede bulunabiliriz.
Binance borsası dünyanın en çok kullanılan kripto borsası olarak staking hizmeti vermektedir. Binance borsasında staking yapmak için şu adımları izleyin:
- Binance hesabınıza giriş yapın. Eğer Binance hesabınız yoksa oluşturmak için buraya tıklayın.
- Locked Staking yani Kilitli Staking yapmak için https://www.binance.com/tr/pos adresine, DeFi Staking yani Merkeziyetsiz Finans Staking’e göre staking yapmak için https://www.binance.com/tr/defi-staking adresine gidin ve minimum miktarlar, kazanç yüzdeleri gibi bilgileri inceleyerek kendinize bir kripto varlık belirleyin.
- Eğer stake yapmak istenilen kripto varlık sahibi değilseniz minimum miktarı göz önüne alarak alım gerçekleştirin.
- Son olarak da tekrar Kilitli Staking veya DeFi Staking sayfasına gelin ve staking yapmak istediğiniz kripto varlığın hemen yanında veya altında bulunan Hemen Stake Et (Stake Now) butonuna tıklayarak işlemleri tamamlayın.
Gate.io borsası, özellikle fiyatı çok uygun olan ve piyasada yeni yer alan kripto varlıklara yer verdiğinden staking hizmeti ile daha uygun yatırım miktarlarıyla staking şansı vermektedir. HODL Et & Kazan (HODL & Earn) başlığı ile stake yapma şansı veren Gate.io borsası ile staking yapmak için aşağıdaki adımları izleyin:
- Gate.io hesabınıza giriş yapın. Eğer Gate.io hesabınız yoksa oluşturmak için buraya tıklayın.
- Hesabınıza giriş yaptıktan sonra https://www.gate.io/tr/hodl adresine gidin ve hem halihazırda staking hizmeti devam eden hem de staking için yeni açılacak olan kripto varlıkları inceleyerek kripto varlık kararınızı verin.
- Staking yapmak istediğiniz kripto varlığa sahip değilseniz alım gerçekleştirin ardından tekrar aynı sayfaya dönün ve hangi kripto varlıkta staking yapmak istiyorsanız üstüne tıklayarak adımları tamamlayın.
Locked Staking (Kilitli Staking) ve DeFi Staking Nedir?
Locked staking, en çok kullanılan staking işlemidir ve sahip olunan varlıkların bir cüzdana ve havuza kilitlenerek stake işlemine açılmasıdır.
DeFi Staking ise merkeziyetsiz finans sistemi denilen DeFi sistemine özel bir staking hizmetidir ve sahip olunan varlıkların alım ve satım işlemleri hariç borç verme gibi işlemlerde kullanılmasına izin vererek sağlanan staking işlemidir.
Cold Staking Nedir ve Nasıl Yapılır?
Cold Staking, soğuk cüzdanlar aracılığı ile yapılan staking işlemleridir ve Soğuk Staking olarak da isimlendirilmektedir. Bu staking türünde sahip olunan varlıklar Trust Wallet gibi bir cüzdana veya Ledger, Trezor gibi donanımsal bir soğuk cüzdana kilitlenirken çevrimiçi işlemlere açılarak staking şansı sağlanır.
Stake Platformları Hangileridir?
Stake platformları, kripto borsalar ve DeFi platformlarından ayrı olarak stake havuzları oluşturarak staking kazançları sağlayan özel platformlardır. Birçok stake platformu vardır ve Stake Capital, MyCointainer gibi platformların en çok bilinenlerdendir.
